تاریخ آخرین بروزرسانی : ۱۴۰۳/۱۱/۱۴
دلیل استفاده از اکسپنشن ولوها، کنترل میزان سوپرهیت در خروجی از اواپراتور است. زمانیکه یک مبرد از حالت بخار اشباع به حالت سوپرهیت میرود در واقع دما و انرژی آن افزایش پیدا میکند. افزایش دمای مبرد در اواپراتور زمانی میتواند اتفاق بیافتد که تمامی مبرد از حالت مایع به حالت بخار تبدیل شده باشد. در مبحث سوپرهیت در شیر انبساط، سه نوع سوپرهیت تعریف میشود:
سوپرهیت ایستا، مقدار سوپرهیت لازم جهت غلبه بر نیروی اعمالی از سمت فنر اکسپنشن ولو و قرار دادن شیر انبساط حرارتی در آستانه بازشدن است.
سوپرهیت گشایش، مقدار سوپرهیت لازم جهت حرکت دادن سوزن شیر انبساط، از مرحله آستانه باز شدن و باز کردن آن به اندازه مورد نیاز جهت عبور مبرد است.
جمع دو مقدار سوپرهیت ایستا و سوپرهیت گشایش، سوپرهیت فعال نامیده میشود.
نکته: در تمامی اکسپنشن ولوهای دارای حباب حرارتی، در زیر یا در کنار اکسپنشن ولو، پیچ یا محوری قرار دارد که با چرخاندن آن میتوان میزان سوپرهیت ایستا را تغییر داد. چون سوپرهیت فعال از جمع دو مقدار سوپرهیت ایستا و سوپرهیت گشایش است، مقدار سوپرهیت فعال نیز تغییر میکند. در واقع چرخاندن محور در جهت سفت نمودن فنر به معنای، افزایش نیروی اعمالی از فنر در جهت بستن شیر، افزایش میزان سوپرهیت ایستا و کاهش ظرفیت شیر انبساط حرارتی میشود و بالعکس.
عملکرد شیر انبساط حرارتی به توازن سه نیروی فشار اشباع مبرد ورودی به اواپراتور، نیروی فنر و نیروی اعمالی از طرف مبرد درون حباب حرارتی، بستگی دارد. در یک اکسپنشن ولو دارای تعدیل کننده داخلی، فشار خروجی اکسپنشن ولو (یا ورودی به اواپراتور) به زیر دیافراگم شیر انبساط حرارتی انتقال پیدا میکند ولیکن در اکسپنشن ولو دارای تعدیل کننده خارجی، شیر انبساط به گونهای طراحی شده است که فشار خروجی شیر انبساط به زیر دیافراگم راهی نداشته باشد و فشار زیر دیافراگم شیر انبساط از یک لوله رابط متصل شده به خروجی اواپراتور تغذیه شود.
معمولا اکسپنشن ولوهای دارای تعدیل کننده داخلی در سیستمهایی مورد استفاده قرار میگیرند که در آنها افت فشار مبرد هنگام گذر از اواپراتور کم باشد و شیرهای انبساط حرارتی دارای تعدیل کننده خارجی نیز در سیستمهایی مورد استفاده قرار میگیرند که افت فشار مبرد در گذر از اواپراتور محسوس باشد.
در ادامه به کمک چند تصویر مثالی ارائه شده است تا فواید استفاده از شیر انبساط با تعدیل کننده شرح داده شود. برای ذکر این مثال یک شیر انبساط حرارتی از نوع Parallel Liquid-Charge در سیستمی که با مبرد R12 کار میکند در نظر گرفته شده است. همانطور که در شکل زیر مشاهده میگردد در این مثال یک شیر انبساط حرارتی دارای تعدیل کننده داخلی جهت تغذیه اواپراتور به کار رفته است و فرض بر این گرفته شده که اواپراتور مورد نظر دارای هیچ گونه افت فشاری نیست. بنابراین در ورود و خروج اواپراتور فشار ثابت بوده که در این مثال برای مبرد R12 فشار اشباع Psi ۲۷ و دمای اشباع مبرد متناظر با فشار اشباع، ۲۸ درجه فارانهایت در نظر گرفته شده است. در این شرایط یکی از نیروهای اعمالی به دیافراگم در جهت بستن شیر انبساط حرارتی، نیروی Psi ۲۷ از سمت مبرد ورودی به اواپراتور میباشد. اگر نیروی حاصل از فشار فنر اعمالی به دیافراگم شیر انبساط را در جهت بستن آن Psi ۷ در نظر بگیریم، در نتیجه مبرد درون حباب حرارتی جهت قرار دادن اکسپنشن ولو در آستانه باز شدن باید فشاری معادل Psi ۷ + ۲۷ یعنی Psi ۳۴ به دیافراگم شیر انبساط حرارتی اعمال کند و جهت رسیدن به این فشار حباب حرارتی باید دمایی در حدود ۳۷ درجه فارانهایت داشته باشد. اینکه در فشار Psi ۳۴ حباب حرارتی دارای چه دمایی است بستگی به نوع شیر انبساط حرارتی و مبرد درون آن دارد. در این مثال همانطور که اشاره شد، اکسپنشن ولو به کار رفته از نوع Parallel Liquid-Charged میباشد بدین معنا که مبرد بکار رفته در حباب حرارتی همان مبرد R12 موجود در سیکل تبرید این مثال است.
حال اگر دمای لوله خط مکش کمپرسور را نیز برابر دمای مبرد درون حباب حرارتی در نظر بگیریم در نتیجه میتوان گفت سوپرهیت خروجی معادل ۳۸-۲۷ یعنی ۹ درجه فارانهایت میباشد. حال همین شیر انبساط دارای تعدیل کننده داخلی را با همان تنظیم فنر بر روی اواپراتوری که دارای Psi ۶ افت فشار است، نصب میکنیم. اگر مبرد خروجی از اواپراتور دارای فشار Psi ۲۷ باشد بنابراین مبرد ورودی به اواپراتور دارای فشار Psi ۳۳ بوده است. در نتیجه فشار اعمالی در زیر دیافراگم جهت بستن شیر انبساط برابر Psi ۳۳ بعلاوه Psi ۷ فشار فنر خواهد بود. بنابراین از طرف حباب حرارتی باید فشار معادل Psi ۷ + ۳۳ یعنی Psi ۴۰ اعمال شود تا سه نیرو یکدیگر را خنثی کرده و شیر انبساط حرارتی در آستانه باز شدن قرار گیرد. حباب حرارتی نمونه ذکر شده که از مبرد R12 پرشده است برای رسیدن به چنین فشاری باید دمایی در حدود ۴۳ درجه فارانهایت داشته باشد (دمای خط مکش کمپرسور).
در نتیجه میزان سوپرهیت خروجی برابر ۴۳-۲۸ یعنی معادل ۱۵ درجه فارانهایت خواهد شد. مشاهده میشود زمانیکه از یک اکسپنشن ولو دارای تعدیل کننده داخلی با اواپراتوری که دارای افت فشار محسوسی است استفاده میگردد میزان سوپرهیت خروجی افزایش چشمگیری پیدا میکند. اما در تصویر زیر مشاهده میکنید که اگر در همین شرایط از نوعی شیر انبساط حرارتی استفاده شود که دارای تعدیل کننده خارجی است مشکل برطرف شده و میزان سوپرهیت مبرد خروجی برابر همان ۹ درجه فارانهایت خواهد شد.
به طور کلی در خروجی اکسپنشن ولو یا ورودی به اواپراتور به دلیل افت فشار و دما، رطوبت محیط بر روی اکسپنشن ولو یخ میزند در واقع تشکیل برفک بر روی اکسپنشن ولو امری طبیعی است. البته باید توجه داشت که شیر انبساط در تمامی شرایط باید عایق باشد تا تحت تاثیر عوامل محیطی قرار نگیرد. بنابراین علاوه بر حباب حرارتی شیر انبساط، پاور و کل اکسپنشن ولو نیز باید عایق شوند.
نکته: اگر در اواپراتور با شرایطی همانند تصویر زیر مواجه شدید، به اصطلاح اواپراتور کامل پر نشده و سیستم نیاز به شارژ بیشتری از مبرد دارد.
اما اگر تصویری همانند شکل زیر مشاهده شود،
باید علاوه بر اطمینان از کافی بودن میزان مبرد درون سیستم، حتما سلامت سیستم دیفراست و برفک زدایی اواپراتور را نیز بررسی گردد.
در هر شرایطی اگر دمای لوله برگشت کمپرسور کمتر از نقطه شبنم محیط باشد، رطوبت بر روی لوله برگشت به صورت قطرات شبنم تقطیر میشود و اگر دمای لوله کمتر از صفر درجه سانتیگراد بوده و عایق نشده باشد، رطوبت موجود در هوا بر روی لوله تشکیل برفک میدهد. بنابراین تشکیل برفک بر روی لوله برگشت به معنای عدم کارکرد مناسب شیر انبساط، خرابی اکسپنشن ولو و یا برگشت مایع نیست. برگشت یا عدم برگشت مایع به سمت کمپرسور تنها از روی اندازهگیری سوپرهیت در خروجی اواپراتور و ورودی به ساکشن کمپرسور قابل تشخیص است و یخزدن لوله برگشت کمپرسور، در بسیاری از موارد امری کاملا طبیعی است.
کارشناسان فنی سرما شاپ آماده هستند تا در خصوص تامین کلیه تجهیزات سیستمهای برودتی، مشاوره فنی رایگان به مشتریان محترم ارائه نمایند. علاوه بر مقاله موجود، مشتریان محترم میتوانند مقالات دیگر تهیه شده مرتبط با تجهیزات مورد استفاده در سیستمهای برودتی مانند کارکرد کنترل کننده فشار روغن، کارکرد کنترل کننده نوری سطح روغن، کارکرد کنترل کننده دمای سیم پیچ کمپرسور، کارکرد کنترل کننده دمای دیسشارژ کمپرسور، انواع حبابهای حرارتی شیرهای انبساط ترموستاتیک، اصول انتخاب شیرهای انبساط ترموستاتیک، اصول محاسبات چیلرهای تهویه مطبوع و یا مقالات دیگری همچون پاسخ به پرسشهای متداول درباره چیلرها، پاسخ به پرسشهای متداول درباره سردخانهها و پاسخ به پرسشهای متداول درباره سیستمهای برودتی را نیز در سایت سرما شاپ مطالعه نمایند.
به کمک روشهای زیر با ما تماس بگیرید
۰۹۳۰۵۹۱۹۱۴۸
ساعات کاری ۸ الی ۱۸
کارشناسان فروش سرما شاپ
sales@sarmashop.com